پيشگفتار تحقيقات انجام شده در بازار ،به عمل آمده حاکى از آن است که زنان امروز ،خواهان خلاقيت و کيفيت در زندگى هستند .اين موضوع ،در مورد جواهرات نيز نقش فراوان دارد .آنها انتظار دارند که جواهرتشان کيفيت ساخت بالا و از ان مهم تر ،طرحى بديع و منحصر به فرد داشته باشد .آنچه براى تمامى ما در صنعت جواهر سازى آشکار است .درک اهميت طراحى خلاق و بديع در اين حرفه مى باشد .زيرا بدون بهره مندى از طرحى بديع،احتمال از دست دادن بازار ،با توجه به رقابت شديد و فشرده ،براى همه ما وجود خواهد داشت . طراحى جواهر ،همواره از نقطه نظر هنرى نگريسته مى شود ؛ به طورى که يک قطعه جواهر نشان دهنده استعداد هنرمندانه يک طراح به شمار مى آيد اما بايد ديد تکنولوژى در کدام بخش از اين سناريو قرار ميگيرد ؟ زيرا تکنولوژى و طراحى نقش فراوان در ساخت جواهر دارند ؛اما آيا با يکديگر ارتباطى هم دارند ؟ و حال اين سئوال مطرح خواهدئ شد که ارتباط اين دو با يکديگر چيست ؟ طراحى ،تلفيقى از خلاقيت هنرى و تکنولوژى توليد است .طراحان با قدرت تحليل بى نظير و خلاقيت خود در طول سالها ،به دنبال مواد و تکنولوژى جديد بوده و مواد و تکنولوژى هاى جديد به طور متقابل از طراحان حمايت کرده اند به طور معمول،نياز ،باعث اختراع مى شود و ابداعات جديد ،موجب پديد آمدن تکنولوژى هاى جديد شده است .تکنولوژى هاى مدرن در تمامى زمينه هاى هنرهاى تزيينى تاثير گذاشته و تلفيق فلزات و کانى هاى گرانبها ،تکنولوژى خلاق توليد و مهارت بى نظير هنرمندان ،موجب به وجود آمدن جواهراتى شده است که خاص و منحصر به فرد هستند که دوره خلق آثار ماندگار اين زمينه هنرى در دوران باستان با امکانات و تکنيک هاى آن عصر قابل تشخيص است . خلق شاهکارهاى جواهر سازى دوران باستان ،مويد آن است که ساخت جواهر هرگز اسير تکنولوژى هاى توليد منسوخ و کهنه نبوده است .امروزه گستره تکنولوژى هاى موجود ،بسيار وسيع و سرعت پيشرفت تکنولوژى ،از گذشته بيشتر بوده ،حتى رو به افزايش است .مد نيز با سرعت بيشترى دچار تغيير و تحول مى شود . بازه زمانى عرضه مجموعه هاى جديد جواهرات ،روز به روز کوتاه تر مى شود .رقابت شديد توليد کنندگان را مجبور مى کند طى يک سال به دفعات طرح هاى جديدترى ارائه نمايند .به همين علت است که مى بينيم تعداد توليد کنندگان و مسابقات طراحى ،در سراسر جهان رو به افزايش است مدت زمان کوتاه ارائه خلاقيت و توليد در رقابت بازار سياه ،در خور توجه است . در نتيجه ،تکنولوژى هاى توليد خلاق ،در زمينه جواهرات هم يک فرصت به شمار مى آيد و هم از ضروريات محسوب مى شود .حال اين سئوال پيش مى ايد که چه ارتباطى ميان طرطاحى و تکنولوژى وجود دارد؟ ما در اين مقاله ،رابطه اين دو را در ساخت جواهر با تاکيد اصلى بر روى نقش سنگ هاى قيمتى ،نيمه قيمتى و تکنولوژى در طراحى خلاق مورد بررسى قرار مى دهيم .
ارتباط بين طراحى و تکنولوژى در اين مقاله ،از واژه تکنولوژى ،هم براى فرايندهاى ساخت به کمک دستگاه و هم براى ساخت دستى به روش هاى سنتى استفاده مى شود .هر دو روش ،در صورتى که خواهان ارائه جواهرات خوب باشيم ،نيازمند درک مناسب از خواص و قابليت هاى فلزو کانى هاى مورد استفاده مى باشد .روش آنتى کلاسيک Anticlastic rising ،يک مثال خوب درباره کاربرد مهارت دستى در تکنولوژى است که دستيابى به آن ،بدون درک صحيح از ماده و رفتا ر مکانيکى ماده ،ميسر نمى باشد . نظاير اين گونه موارد را مى توان در ديگر زمينه هاى هنرى يافت .به طور مثال نقاش ،مجسمه ساز و سفالگر را در نظر بگيريد .يک نقاش براى خلق تصاوير آن گونه که مى خواهد ،مى بايستى درک کاملى از مواد وابزار ،بوم نقاشى و رنگ و نحوه تاثير اين دو بر يکديگر ،سبک هاى متفاوت نقاشى ،مهارت دست ،اهميت نور ،دورنماى سه بعدى و ترکيب رنگ ها و غيره را داشته باشد که البته اين موضوع ،در مورد مجسمه ساز يا سفالگر هم صدق مى کند بنابراين ،در صورتى که قصد ساخت يک جواهر با کيفيت را براساس استاندارد داشته باشيم ،طراح موظف به داشتن درک مناسب از مواد ،ابزار و روش هاى ساخت جواهر است .همچنين او بايد بدون شک و ترديد ،داراى سطح بالاى دانش ،نسبت به تکنولوژى باشد . اين مسئله اولين و واضح ترين ارتباط ،ميان طراحى و تکنولوژى است ؛ زيرا ايده هاى طراحى ،تنها با تاکيد به اجرا در خواهند آمد .به منظور شرح اين موضوع ،ذکر برخى نکات ضرورى است . اول آن که ،آگاهى از تکنولوژى هاى گوناگون ،براى يک طراح بسيار اهميت دارد ؛زيرا توانايى درک فرصت ها و محدوديت ها يى را به او مى دهد که براى طرح لازم است بسيار از جواهرسازان و شرکت هاى سازنده ،طرح هاى زيباى پياده شده بر روى کاغذ را از طراحان دريافت مى کنند که در عمل ،ساخت آنها امکان پذير نيست ؛زيرا اجراى آنها به لحاظ اقتصادى ،با صرفه نيست .همچنين بسيارى از ريخته گرها ،قالب گيرى طرح هايى را تجربه مى کنند که به هيچ عنوان ،قابليت ريخته گرى ندارند . لازم به ذکر است که دستيابى به کيفيت فيزيکى مناسب در محصولات ،براى توليد کنندگان اهميت دارد ؛ زيرا يک طرح ،هنگامى موفق است که محصول به دست آمده از آن (قطعه جواهر ) ،داراى کيفيت فيزيکى مناسب باشد کهتنها در اسيه به کارگيرى تکنولوژى ،هم در زمينه مواد و هم تکنولوژى توليد ميسر مى شود . هنگامى که از طراحى جواهر ،صحبت به ميان مى آيد ،بايد به خاطر داشته باشيم که دو جنبه ى طراحى وجود دارد .اغلب تمايل دارند که به طراحى جواهر ،تنها از نقطه نظر ططراحى هنرى نگاه کنند و اکثر طراحى هايى که به کمک کامپيوتر صورت مى گيرد (CAD)،از اين روش هنرى بهره جسته اند .کاربرد روز افزون CAD ،به وسيله طراحان ،نشانگر جنبه ى ديگر ارتباط ميان تکنولوژى و طراحى است و آن هم کاربرد تکنولوژى در تسهيل و تسريع فرايند طراحى هنرى مى باشد .از سوى ديگر ،تکنولوژى مکمل ديگرى به نام نمونه سازى سريع (Rapid prototyping ) وجود دارد .گرچه هرگز نمى بايست فراموش کرد که طراحى جواهر داراى يک بعد مهندسى ،نظير ماشين ،هواپيما و ديگر محصولات مهندسى مى باشد .جواهرات نيز نيازمند تعمير و تجهيز ،به منظور ايجاد هماهنگى با هدف طراحى آنها هستند.جواهر سازى هم به مهندسى نياز دارد ،يک قطعه جواهر بايد به اندازه کافى محکم باشد تا توانايى تحمل دست به دست چرخيدن را داشته باشد .برخى جواهرات ،همچون زنجيره هاى جناقى مى بايستى داراب قابليت تعمير باشند و در حين استفاده ،دچار پيچ خوردگى نشوند .گيره هاى فنرى بايد با دوام و قابل اطمينان باشند .طراحى جواهر ،به منظور تسهيل کار طراحى و تکنولوژى است و جزو زمينه هايى است که بسيار ناديده گرفته شده است .
طراحى خلاق و تکنولوژى در ابتدا به مفهوم طراحى خلاق و گرايش به سوى محصولاتى که داراى طرح و تاثير جذاب هستند و سپس ،ارتباط ميان طراحى خلاق و تکنولوژى مى پردازيم .بايد به خاطرداشت که تکنولوژى ،داراى نقش اساسى در دستيابى به خاطر داشت که تکنولوژى ،داراى نقش اساسى در دستيابى به طرح خلاق است . تصوير شماره 1: حلقه هاى کلاسيک تنشن (Tension ) ، که براى اولين بار ،شرکت نيسينگ (Neissing ) آلمان آن را طراحى و اجرا کرد تا هنگامى که بسيارى از افراد ،از آن الگوبردارى کردند ،طرحى بديع به شمار مى آمد .توليد آنها امکان پذير نيست ؛مگر از طريق درک جزئيات خواص مکانيکى طلا و چگونگى کنترل اين خواص ،براى نگه داشتن يک سنگ معلق ،بدون هيچ گونه تکيه گاهى ،به غير از نيروى فشارى که دو انتهاى انگشتر به آن وارد مى شود . در نتيجه ،اين طراحى خلاق تا حدود زيادى به کاربرد تکنولوژى وابسته است .اين موضوع ،به طور مختصر در زير توضيح داده مى شود .
-ارتباط شماره 1.ادراک عملى طراحى ،مستلزم کاربرد و درک تکنولوژى ،هم در زمينه مواد و هم فرايند هاى توليد است . -ارتباط شماره 2 تکنولوژى نوين ،قادر به ايجاد فرصت هاى جديد طراحى است . - ارتباط شماره 3 احتياجات و نيازهاى طراحى ،قادر به فعال کردن تکنولوژى پيشرفته است . اين نکات براى طراحان جواهر ،اهميت ويژه اى دارند که در ادامه مقاله به آن خواهيم پرداخت .توضيح ساده ارتباط شماره 2،ترکيب رنگ براى دستيابى به تاثيرات بديع است .تصوير شماره 2،توليد انبوه جواهرات ،با استفاده از طلاى چند رنگ شيار دار را نشان مى دهد که شرکت ميتسوبيشى(Mitsubishi )،با نام تجارى دياگلد (Diagold ) آن را به بازار عرضه ميکند .روش ديگر که بسيار ماهرانه تر هم مى باشد نيز امکان پذير است . اين روش بر اساس مفهوم ساده اى که به ماکومه گانه (Mokume Gane ) ،در زبان ژاپنى به معناى بافت چوبى ،استوار است .ماکومه گانه روشى است که در آن لايه هاى متفاوت از طلا ،در رنگ هاى مختلف (و ديگر ترکيبات فلزى ) به يکديگر متصل مى شوند و پس از قسمت بندى و اتصال لايه هاى متفاوت ،به صورت خيلى پيچيده و تخصصى بر روى آن کار مى شود .گرچه تصور چگونگى کاربرد آن در قطعات قالب گيرى شده بسيار دشوار است ؛به ويژه در صورتى که شخص قصد داشته باشد ،از چنين روشى به طور مثال ،در ساخت زنجير استفاده کند .اين موضوع ،مويد محدوديت هاى تکنولوژى است
|
|||
|